De laatste tijd krijgen steeds meer van mijn vriendinnen en oud studiegenoten hun eerste kindje. Niet zo gek, want we zijn zo tussen de 25 en 30 jaar oud. Regelmatig krijg ook ik de vraag wanneer ik aan kinderen ga beginnen (waarbij de ander er vaak vanuit ga dat ik dat hoe dan ook wil). Meestal geef ik dan een gewenst antwoord: ‘’Ja, over een aantal jaartjes’’, Om van de vraag af te zijn. Maar eigenlijk benauwd het idee van het krijgen van een kind me ontzettend. Want ik ben na lang doorstuderen eindelijk klaar met de studie en ik heb nog niet de kans gehad om echt aan het werk te gaan zoals ik dat wil en waarvoor ik gestudeerd heb (ook mede door de crisis). Het idee dat ik nu 24 uur per dag tot aan mijn ellebogen in de poepluiers moet staan, om de paar uur een huilend kind aan mijn tiet moet hangen, terwijl pappa werkt en ik maar thuis zit, zoals ik dat ook bij veel meiden om me heen zie gebeuren (vaarwel vrijheid, waar ik zo lang voor geknokt heb), zorgt er bij mij voor dat het idee van kinderen krijgen me op dit moment erg tegen staat.
Het kan ook anders
Maar langzaam maar zeker ben ik ook enkele vrouwen tegengekomen die het anders doen. Twee andere kunstenaressen die ik ken namen anderhalve maand na hun bevalling hun baby overal mee naartoe zodat ze gewoon verder konden werken. De een deed haar baby in een draagdoek op haar buik, met de ander stond ik vorige week nog in de open lucht een beeldhouwwerk te maken op een festival, terwijl haar baby in de kinderwagen of ingewikkeld in een deken in het gras heel de dag heerlijk lag te slapen. Zo kan het dus gelukkig ook. Maar ik kwam nog iets anders tegen…
Namelijk het fenomeen van het Natuurlijk Ouderschap (in het engels: Attachment Parenting). Wat een beetje een gekke benaming is, want welk ouderschap is nou niet ‘’natuurlijk’’? Maar waar het bij Natuurlijk Ouderschap om gaat is het idee om zo optimaal mogelijk een communicatieve band op te bouwen met de baby, waardoor de ouders op een intuïtieve manier aan leren voelen waar het kind om vraagt, zodat ze het huilen bijvoorbeeld voor kunnen zijn. Dit wordt bereikt door de baby heel dicht bij de ouders te laten slapen, in een aanschuif bedje bijvoorbeeld. Anders dan wanneer een kind alleen op zijn eigen kamer zou slapen, leer je het kind niet dat hij hard moet huilen om aandacht te krijgen, maar dat subtielere signalen ook volstaan.
Sommige ouders die het Natuurlijk Ouderschap aanhangen laten hun kind bij hen in bed slapen en beweren dat dit niet gevaarlijk is voor de baby en geven advies hoe een baby veilig bij de ouders in bed kan slapen, maar dat vind ik zelf een tricky gebied: het kan tenslotte maar een keer goed mis gaan.
Het Natuurlijk Ouderschap juicht het zo lang mogelijk geven van borstvoeding erg toe (tenminste twee jaar bevelen zij aan, net als de medische wetenschap). Borstvoeding wordt hierbij niet alleen gezien als een manier om het kind een goede natuurlijke weerstand te laten ontwikkelen, maar ook als een manier om een goede hechting te laten ontstaan door middel van huid op huid contact.
Ook wordt de baby zo veel mogelijk in een draagdoek of draagzak gedragen, zodat de ouders opmerken wanneer de baby signalen geeft dat hij honger heeft of ongemakkelijk is en de ouders in zoverre mobiel zijn dat zij allerlei dingen kunnen doen terwijl de baby veilig en dichtbij is.
Opluchting
Ook Green Evelien, waar ik al eerder een artikel over geschreven heb, is een aanhangster van het natuurlijk ouderschap. Zei stelt:
''Vroeger wilde ik nooit kinderen. Dat gekrijs en geblèr, geen tijd meer voor jezelf en dat je als ouder zo bekrompen wordt en alleen nog maar over je kinders praat. Niks voor mij! En nu heb ik drie kindjes en ben ik eigenlijk best wel een beetje een hele erge moederkloek. Hoe is deze radicale omslag gekomen?
Toen ik hoorde van “Natuurlijk Ouderschap” sloeg ik een zucht van verlichting. Geen ingerichte kinderkamer met Winnie-the-Pooh behang, geen box of park, geen buggy, geen wipstoeltje, geen reisbedje, geen grotere auto om al die zooi in te transporteren. Je hebt enkel nodig: borsten, draagdoek en groot bed om samen te slapen. Wow, dat klonk een stuk relaxter!''
Green Evelien is naast aanhangster van het Natuurlijk Ouderschap, ook gedreven in haar groene levensstijl. Zij maakt zo min mogelijk gebruik van ‘'kunstmatige hulpmiddelen’’. Dat betekent in haar visie, naast het geven van borstvoeding en het gebruiken van een draagdoek, dat de ook wasbare luiers gebruikt. Denk hierbij niet meteen een de katoenen vouwlappen uit de jaren ’50, want tegenwoordig zijn er hele comfortabele en geavanceerde wasbare luiers op de markt die doorgaans ook ecologisch geproduceerd zijn. Dat is niet alleen beter voor het milieu (een baby verbruikt rond de 60 luiers per week x 0,30 per stuk = 18 euro per week, ontdekte ik na wat leeswerk), maar op den duur ook veel goedkoper. Een wasbare luier kost ongeveer 45 euro per stuk. Koop je er daar 12 van (zodat je twee dagen vooruit kunt), dan kost je dat 540 euro. Die investering heb je er na 30 weken (7,5 maanden) uit. Daarmee spaar je in de eerste twee levensjaren ongeveer 400 euro uit (er rekening mee gehouden dat kinderen minder vaak ontlasten naarmate ze groter worden).
Daarnaast probeert Green Evelien haar kinderen zo min mogelijk stereotypen op te dringen ten aanzien van hun gender: haar dochter draagt veel kleertjes van haar oudere broer en draagt niet uitsluitend roze kleertjes. Het idee hier achter is, net als bij de andere uitgangspunten van het Natuurlijk Ouderschap, dat het kind geen verwachtingen van buitenaf wordt opgedrongen en zijn eigen richting en tempo mag bepalen ten aanzien van zijn ontwikkeling. Evelien verwoord het mooi:
''Hoeveel wegen jouw kindjes en hoe doen zij het op de groeicurve? Is hij al zindelijk? Hoe vaak komt zij nog aan de borst? Met hoeveel maanden liep hij? Slaapt ze al door? Praat hij al in zinnen? Rolt ze al van haar rug op haar buik?
Vaak worden deze vragen gesteld uit belangstelling. Soms helaas ook vanuit competitie-drang. Wat de aanleiding voor de vraag ook is, ik probeer altijd een ontwijkend antwoord te geven. Ik zeg dat ze veel lachen, zelden huilen en tevreden zijn.’'
Intenser maar ook eenvoudiger
Nou zou je natuurlijk kunnen denken na het lezen van dit stuk, dat het opvoeden van een klein kind volgens het Natuurlijk Ouderschap juist zwaarder is; je moet je baby immers constant met je mee zeulen (daar gaat je rug), je baby slaapt bij jou en je partner (daar gaat je privacy) en je bent bezig met het uitwassen van wasbare poepluiers (gaver!).
Ja, misschien wel. Maar zoals ik dat bij de genoemde twee kunstenaressen in de praktijk zie (en als ik de artikelen van Green Evelien mag geloven), maken zij hun leven eigenlijk vooral makkelijker. Tengerste omdat ze niet krom hoeven te liggen voor een complete aanpassing van hun leven aan de baby in de vorm van een eigen kinderkamer, compleet voorzien van de laatste VtWonen inrichting, met allerlei speciale meubels kinderwagen, commode, kast en ga zo maar door. Door het kind bij jou op je kamer te laten slapen kunnen die kleertjes en spullen net zo goed bij jou in de kast, en waarom zou je je baby niet alleen op een verschoon kussentje op bed of op de vloer kunnen verschonen? Dat scheelt al een hoop gedoe!
Daarbij geloof ik dat het constant heen en weer sjouwen van een buggy even vermoeiend is als het dragen van een baby van vier kilo. Daarbij prop je zo’n kinderwagen al snel vol met veel meer spullen dan je daadwerkelijk nodig hebt ‘’Want je zal het die ene keer maar net nodig hebben, wat nooit gebeurt’’, Vertelde een van die kunstenaressen me. ''Doe gewoon een rugzak op je rug en gaan met die banaan, zoals een van die kunstenaressen dat ook doet. Lang leve de vrijheid!’'
En als je het huilen inderdaad vaak voor kan zijn, door je kindje dicht bij je te dragen, scheelt je dat op den duur denk ik juist ook een hoop energie. Je geeft je kind minder spullen en meer aandacht, wat mij voor moeder en kind een hoop gedoe en een hogere intensiteit op lijkt te leveren.
Natuurlijk zijn er een hoop argumenten te verzinnen waarom deze manier van opvoeden niet optimaal zou zijn, maar het biedt wel interessante overwegingen die het ouderschap ontdoet van allerlei aannames en verwachtingen wat het leven plots een stuk eenvoudiger maakt. Het biedt als alternatief vrijheid om zelf meer keuzes te maken in de manier waarop jij je kind opvoedt, op een manier die bij jouw (actieve en ambitieuze) levensstijl past.
Meer lezen over het Natuurlijk Ouderschap? Bezoek dan hier de site van Green Evelien.
Ook is er sinds kort een speciaal blad voor ouder die het Natuurlijk Ouderschap navolgen, dat Kiind heet. Op 19-09-2015 vind ook het Kind Festival plaats in Amersfoort
Hi daar! Ik ben Jessica, een oer-Rotterdamse kunstenaar die onderzoekt hoe je van je leven een duurzaam LevensKunstwerk kunt maken
